İstiklâl marşı şairi Mehmet Âkifin 17 nci ölüm yıldönümünü anmak için, yüksek ekonomi ve ticaret okulu talebe federasyonunun nazik bir daveti üzerine geçen ayın 28 inci günü, o mektepte bir konferans vermiş, ve büyük şairin gönlünde memleketin, ve gönlümüzde kendisinin tuttuğu mevkii göstermeye çalışmıştım. Fakat...

Bilmem bu «fakat» a devam edeyim mi? Öyle acayip bir mektup aldım ki, bu «fakat» in sonunu getirmek zaruret oldu: Evet, Âkifi, kadir bilen şuurlu bir gençliğin sesine sesimi katarak o gün bir saat andım. Fakat, inkılâptan evvel memlekette menfalar vardı; şimdi de menfiler belirdi: Sürülen mânasına değil, inkâr eden mânasına menfiler... Bunlardan birinden acayip bir mektup aldım:

Çatıyor bana: Mehmet Âkif için tören yapılır mı imiş?.. Mehmet Âkif halifeci imiş! Mehmet Âkif padişahçı imiş! Mehmet Âkif Derviş Vahdetilerin irticaına karşı susmuşmuş, falan!.

Düşündüm: İnsan, bir şairi hem bu derece tanımaz, hem de o şairin bu derece aleyhinde nasıl bulunur? Bunu bir türlü anlamadım. Derviş Vahdetinin bir ruhanî gibi asasını taşıdığı irticaa, ve onu himaye etmekle sanık olan ve memleketi şeriatle korkutan bir hükümdara Mehmet Âkif'in birinci Safahatındaki şu mısralar kadar hücum eden yazıyı acaba başka bir yazan var mıdır:

Hele biçare şeriatle nasıl oynanıyor!
Müslümanlık bu mu ya Rab! diye insan yanıyor.
Gölgesinden bile korkup bağıran bir ödlek,
Otuz üç yıl bizi korkuttu «şeriat!» diyerek.
Vahdeti muhlisiniz, elde asâ çıktı herif,
Bir alay zabiti kestirdi. Sebep «şer’i şerif!»

Mehmet Âkifin halifeciliğine gelince, onun hilâfete verdiği mâna halk hükümdarlığıdır. Halife Ömer hakkında yazdığı şiirdeki halife, öyle bir halk çocuğudur ki, o halifenin yüzüne rastgele bir ihtiyar kadın şu korkunç mısraı haykırır:

Ömer de kim? Benim ondan kerim adamdı babam!

İstiklâl şairinin padişahlığına gelince, onun hayran olduğu hükümdarlar istilâ padişahlarıdır. Ayastafanos muahedesini ve Sevr diktasını imzalıyan Abdülhamit hakkındaki düşüncesi yukardaki mısralarda ve Vahdettin hakkındaki fikri de benim Mehmet Âkif ismindeki eserime aldığım şu sözde duruyor:

«Bu Vahdettin meğer Acemi Abdülhamit imiş!»

MİTHAD CEMAL KUNTAY
Taha Tosros Arşivi 1518214006

ŞİİRLERİ