Rıfat Ilgaz yakın arkadaşı Asım Bezirci ile Rıfat Ilgaz sokağında
RIFAT ILGAZ İÇİN..
RIFAT'A
Ilgaz, Anadolu'nun sen yüce bir dağısın
Eteklerinde kitaplar...
Can YÜCEL
"Gençlerin içinde çok beğendiğim şairler var, hepsinin ismini aklımda tutamıyorum, isimleri henüz yer aklımda katanları sıra tefriki yapmadan sayayım: Dinamo, Suat Taşer, Rıfat Ilgaz, A. Kadir, Orhan Kemal, Saffet Irgat vesaire…"
Nazım Hikmet Ran
"Nazım'ın yanında bulunuyordum. Dehşetli etkisi altındaydım. Nazım "Kendi sesini bul!"diye bağırdı. Rıfat Ilgaz'dan, Celal Sılay'dan örnekler gösterdi…"
Orhan Kemal
"Şair büyük mevzulara palavralı şeylere hiç yanaşmamış. Basit, gündelik hadiselerden, apartman kapıcılarından, kolculuktan yetişme bir memur olan babasından, sanatoryum arkadaşlarından, mahalle komşularından bahsediyor. Hemen bütün şiirlerin mevzuu, kendi küçük dertleri, arzuları. Ama hayret! Bunların hiçbiri sadece Rıfat Ilgaz'ın dertleri değil. Hepsi, hepsi geniş bir kitlenin, bir insanlığın dertleri. Sosyal şiir nedir diyenlere bu kitabı göstermek lazım. Onun asıl kudreti, ferdilikten kurtulup cemiyetin malı olabilmesinde, kendi küçük dünyasındaki bütün şahsî meselelerin sosyal mahiyetini kavramasında ve bunları üçüncü şahsın bitaraflığı ile anlatabilmesindedir."
Sabahattin Ali
(Yarenlik hk, Yurt ve Dünya, Nisan 1943)
"Rıfat Ilgaz, müreffeh bir zümrenin değil, fakat bir günden öbürüne yaşayabilmek için didişen, böyle üzüntülü günlerin akşamından, bazan, gününü gün etmek için, şöyle bir demlenen halkın şairidir."
Behice Boran
"Yeni Türk şiirine inanmayanlara, Rıfat Ilgaz'ın kitabını okuyup anlamalarını dilemekten başka yapılacak bir şey yoktur."
Pertev Naili Boratav
"Çekinmeden söylemeli de: Nâzım Hikmet’in arkasından, Türkiye’de 'İnsan Manzaraları'nı Rıfat Ilgaz’dan daha hünerli sürdüren ve zenginleştiren bir başka şair çıkmadı, diyebiliriz."
Server Tanilli
"Rıfaz Ilgaz, şiirlerinde şehir insanının günlük dertlerini yaşattı. İkinci Dünya Savaşı’nda, İstanbul şehrinde yaşayan fakir halk Rıfat Ilgaz'ın şiirlerinde ölmezleşmiştir."
Oktay Akbal
Asım Bezirci'ye göre Rıfat Ilgaz'ın mizah anlayışı şöyledir:
"… ille de kişileri yermek gibi okurları güldürmeyi de amaçlamıyor. Nitekim sululuğa uzak duruyor, güldürme uğruna hikayenin yapısını ve konunun niteliğini zorluyor. Mizah onda yaratılışın bir özelliği olarak kendiliğinden beliriyor."
Şükran Kurdakul, “Çağdaş Türk Edebiyatı”ndaki değerlendirmesinde şöyle diyor:
“...Nâzım Hikmet’in şiirimizi büyük ölçüde etkilediği 1940’lı yıllarda, Rıfat Ilgaz yapıtlarıyla kendi kişiliğini ortaya koyarak, toplumcu gerçekçi anlayışa yeni olanaklar kazandırdı. Özellikle tabana yakın kesimin güncel yaşamına egemen olan acıları, sıkıntıları, yoksunluğu ince yergi öğeleriyle yansıtarak lirizme ulaşmış bir şiirdi bu...”. Savaş yıllarının açlığını, sefaletini; işçiyi, köylüyü, kıt kanaat geçinen memurunu; çok iyi bildiği cezaevlerini ve sınıfları işledi. Yaşadıklarını ve yaşananları anlattı.Örneğin “Parmaklığın Ötesinden” adlı şiiri, “İnsanları alabildiğine sevmeyi, / Bırakmazlar yanına. / Böyle çekersin cezasını / Üç duvar bir kapı arasında; / Onlardan ayrı / Böyle onlardan uzak. / Yasak sana, boylu boyunca sokaklar, / Bahçeler, yalı kahveleri. / Dostlara şimdi bir mektup değil,/ Bir selam yasak!..” dizeleriyle başlar ve şu dizelerle sürer: “Bizim de bir çift sözümüz vardı / Nar çiçeği, gül dalı üstüne, / Dudaklarımızda kaldı. / Göremedik sıkıntısız yaşandığını / Rahatın şiirini yazamadık...”
- Ahmed Arif’in Rıfat Ilgaz’a yazdığı mektup -
13/11/1988 Yeşilköy
Sevgili Rıfat ağabey,
Halkımın, yurdumun büyük acısı, büyük hüznü, sonsuz sevinci ve yıkılması imkânsız onurusun.
Büyük şair, büyük inanç adamı, büyük namus anıtı ve büyük ozansın.
Sana "Ağabey"diyebildiğim için mutluluk duyuyorum. Şunun şurasında bir ömrü, halkımızın ve insanlığın mutluluğu için bile bile, kahrolarak verdik gitti… Alnımız ak, yüreğimiz pırıl pırıl…
Merhaba Sevgili ağabey…
Ahmed Arif
- Rıfat Ilgaz’ın Ahmed Arif’e yazdığı mektup -
Sevgili Ozan Kardeşim, Ahmed Arif!
Son kere Yeşilköy’den seslenmişin bana! Seni hep yeşillikler içinde düşünüyorum, anımsayınca…
"Bir ömrü, halkımızın ve insanlığın mutluluğu için bile bile kahrolarak"verdin! Alnın ak, yüreğin pırıl pırıl… Benim eşsiz, değerli kardeşim, içli, özgün şairim! Hoşça kal, solmaz tükenmez yeşillikler içinde! Unutmadık, unutmayacağız seni, halkımızın yaşadığı sürece. Yapıtların, anıların belleklerimizden silinmeyecek!
Sevgili kardeşim, bekle yeşillikler içinde beni!
Rıfat Ilgaz
 ŞİİRLERİ
| | | | | |