- TAHSİN SARAÇ -

"Gök gök olalı tanık, yer yer olalı
Dokunmuş hep aynı kan, aynı açlık, aynı kıyım
Çağlar gergefinde; ne mekik değişmiş, ne el."

1 Ocak 1930 tarihinde Muş’ta dünyaya gelen Tahsin Saraç ortaöğrenimini Erzurum Öğretmen Okulunda tamamladı, ardından Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü'nden mezun oldu.(1952)

1953-1954 ve 1957-1959 arasında iki kez Paris’e giderek Sorbonne’da Fransız dili ve edebiyatı ile sesbilim üzerine öğrenim gördü. Yurda döndükten sonra Gazi Eğitim Enstitüsü’nde önce asistan, ardından Fransız dili ve edebiyatı öğretim görevlisi oldu.

1963-1965 yılları arasında Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu üyeliği yaptı. Tercüme Bürosu’nda üye olarak yer aldı. Türkiye öğretmenler Federasyonu ikinci başkanı oldu. Tercüme, Türk Dili ve Çeviri dergilerinin yazı kurullarında görev aldı.

12 Mart 1971 askeri darbesinde siyasal düşüncelerinden dolayı iki kez gözaltına alındı ise de suçsuz bulunarak serbest bırakıldı. 1971 yılı Kasım ayında Gazi Eğitim Enstitüsü Fransız dili ve edebiyatı öğretim görevliliğinden emekliye ayrılan şair, yaşamının bundan sonraki yıllarını serbest yazar olarak çalışarak sürdürdü.

İlk şiiri 1957 yılında Varlık dergisinde yayınlandı. Daha sonra Türk Dili, Dost, Papirüs, Sanat Rehberi gibi dergilerde çıkan şiirleriyle adını duyurdu. Şiirlerinde özgürlük, kardeşlik, kavga, sevi, ölüm, yaşama sevinci gibi konuları özenli bir Türkçe ve toplumsal duyarlılıkla işledi.

Ülkeler arasındaki kültürel etkinliklere katkılarından dolayı kendisine Fransız hükümetince Ulusal Liyakat Nişanı (1968), Macar yazınından yaptığı çeviriler nedeniyle de Macar hükümetince Endre Ady Nişanı (1976) verildi. Asya-Afrika Yazarlar Birliği’nin Tunus’ta yapılan 8.ci Kongresi’nde, "üstün estetik düzeydeki yapıtları yanında, yaşamı boyu emperyalizme, ırkçılığa ve sömürgeciliğe karşı sürdürmüş olduğu ödünsüz savaşım gerekçesiyle", Lotus Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü (1986)

Ezgiler Ezgisi adlı çevirisiyle M.E.B. Üstün Başarı Ödülü (1963), Günümüz Fransız Şiiri adlı kitabı ile de Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü (1964) kazanan Tahsin Saraç'ın Beşinci Frank çevirisi ise Ankara Sanat Sevenler Derneği tarafından verilen yılın En İyi Çeviri Ödülü'nü aldı.(1979-1980)

Kendi şiirleri de birçok yabancı dile çevrilen, çeşitli dergi ve antolojilerde yer alan Tahsin Saraç, 29 Haziran 1989 tarihinde İzmit’te yaşama veda etti

BAZI ESERLERİ: Şiir: Bir Ölümsüz Yalnızlık (1964) Güneş Kavgası (1968) Direnmeler (1973) Güvercin Kasapları (1978) Bir Sevgiyi Görüntüleme (1980) Toplu Şiirler (1989) Çıplak Kayada Çimlenmek (1989) Poèmes Choisis de Tahsin Saraç (1974, Ayhan Özden çevirisi) Sözlük ve dil: Fransızca-Türkçe Büyük Sözlük (1976) Fransızca-Türkçe Argo Sözlüğü (1966) Etude Sur le Subjonctif en Français (1962) Batı Kaynaklı Sözcüklere Karşılıklar Denemesi 1-2 (TDK ile). Fransızca-Türkçe Okul Sözlüğü (1988) Çeviri: - Yabancı Dillerden Türkçe'ye - Rene Char Şiirler (1983) Petöfi-Şiirler (1973) Endre Ady Şiirler. Rimbaud’nun Mektupları (1985) Günümüz Fransız Şiiri (1964) Çağdaş Fransız Şiiri Antolojisi (1976) Yerma (F.G. Lorca, 1964). Kanlı Düğün (F.G. Lorca, 1966) Ezgiler Ezgisi (J. Giraudoux, 1963) Truva Savaşı Olmayacak (J. Giraudoux) Profesör Taranne (A. Adamov, 1964) Herkes Herkese Karşı (A. Adamov) Beşinci Frank (F. Dürrenmatt, 1978) Kadınlar da Savaşı Yitirdi (C. Malaparte, 1965) Çark (J.P. Sartre, 1964) Karı-Koca ve Ölüm (A. Roussin, 1965) Amerikan İmparatorluğu (Claude Julien, 1970) İsveç Söylevi - Sanat Üzerine (A. Camus, 1965) Matmazel Helsinka (Georges Astalos, 1988) - Türkçe'den Fransızca'ya - Yunus Emre, Poemes (Yunus Emre’den 80 Şiir, 1973) Choix de Poèmes de F.H. Dağlarca (1958) Chanson d’Algérie (F.H. Dağlarca’dan, 1962) Hiroshima (F.H. Dağlarca’dan, 1970) Poètes Turcs Contemporains (Orient, 1962, Paris) Resquilleur (M.Ş. Esendal’dan 26 öykü, 1971,) Les Dieux et les Hommes, Gilgamesh (Orhan Asena, 1961) Les Portes (O. Asena, 1963) Un jeu Terrible (O. Asena, 1974) La Chasse au Chili (O. Asena) La Peur (O. Asena) Fabrique Orthopédique (Sermet Çağan, 1968) Les Orteils (Güngör Dilmen, 1974) Loto (Adalet Ağaoğlu, 1974) ÖDÜLLERİ: 1963 - M.E.B. Üstün Başarı Ödülü’nü (Ezgiler Ezgisi, çeviri) 1964 - Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü (Günümüz Fransız Şiiri ) 1968 - Ulusal Liyakat Nişanı (Fransa) 1970 - TRT Şiir Kitabı Büyük Ödülü (Direnmeler) 1976 - Endre Ady Nişanı (Macaristan) 1979-1980 - Ankara Sanat Sevenler Derneği En İyi Çeviri Ödülü (Beşinci Frank) 1986 - Lotus Edebiyat Ödülü (Asya-Afrika Yazarlar Birliği)

ŞİİRLERİ



ARKADAŞINIZA GÖNDERMEK İÇİN:





ŞİİR PARKI