GAZEL II

(Açıklamalı)   

Âsâf'ın mikdarını bilmez Süleyman olmayan,
Bilmez insan kadrini âlemde insan olmayan.

Âsâf’ın değerini Süleyman olmayan bilmez,
(Âsâf, Süleyman peygamberin veziridir.)
Dünyada insan olmayan insanın değerini bilmez.

Zülfüne dil vermeyen bilmez gönül ahvâlini,
Anlamaz hal-i perişanı perişân olmayan.

(Sevgilinin) Saç lülesine gönül vermeyen gönül hallerini bilmez, 
Perişan olmayan perişan olanın halinden anlamaz.

Rızkına kâni olan gerdûna minnet eylemez,
Âlemin sultanıdır muhtâc-ı sultân olmayan.

Rızkına kanaat eden dünyaya minnet etmez,
Sultana muhtaç olmayan dünyanın sultanıdır. 

Kim ki korkmaz Hak'dan andan korkar erbâb-ı ukûl,
Her ne isterse yapar Hak'dan hirâsân olmayan.

Kim ki Hak’tan korkmaz, akıl sahibi insanlar ondan korkarlar,
(Çünkü) Hak’tan korkmayan her ne isterse yapar. 

İtiraz eylerse bir nâdân ZİYÂ hâmûş olur,
Çünki bilmez kadr-i güftârın sühan-dân olmayan

İtiraz ederse bir cahil, Ziya sessiz kalır,
Çünkü güzel söz söylemeyen, sözün değerini bilmez.

Ziya Paşa
(  1825 - 1880   )


 Ziya Paşa, Türk Büyükleri Dizisi: 43, S. 104