TERKİB-İ BEND VIII

(Açıklamalı)


Her şahsı harîm-i Hakk’a mahrem mi sanırsın? Her tâc giyen çulsuzu Edhem mi sanırsın? Her dokunulmazlığı olanı Allah'a yakın mı sanıyorsun? Her taç giyen çulsuzu Edhem mi sanıyorsun? (Edhem: Tacını tahtını bırakıp evliyadan olan Belh şehri şehzadesi) Dehri arasan binde bir âdem bulamazsın, Âdem görünen harları âdem mi sanırsın? Dünyayı arasan binde bir insan bulamazsın, İnsan görünümündeki eşekleri insan mı sanıyorsun? Çok mukbili gördüm ki güler, içi kan ağlar, Handân görünen herkesi hurrem mi sanırsın? Çok mübârek insan gördüm ki güler, içi kan ağlar, Güler görünen herkesi mutlu mu sanıyorsun? Bil illeti, kıl sonra müdâvâta tasaddî, Her merhemi her yâreye merhem mi sanırsın? Önce hastalığın ne olduğunu bil, sonra tedaviye başla, Her merhemi her yaraya merhem olur mu sanıyorsun? Kibre ne sebeb? Yoksa vezîrim diye gerçek, Sen kendini düstûr-ı mükerrem mi sanırsın? Kibire ne gerek var? Yoksa vezirim diye gerçekten Sen kendini nizamın sahibi mi sanıyorsun? Ey müftehir-i devlet-i yek-rûze-i dünyâ, Dünyâ sana mahsûs u müsellem mi sanırsın? Ey dünyanın geçici nimet ve devletiyle iftihâr eden, Dünyanın sana ayrılmış olduğunu ve teslim edildiğini mi sanıyorsun? Hâlî ne zaman kaldı cihân ehl-i tama’dan, Sen zâtını bu âleme elzem mi sanırsın? Bu dünya ne zaman açgözlülerden yoksun kaldı, Sen kendini bu dünyaya çok gerekl mi sanıyorsun? En ummadığın keşf eder esrâr-ı derûnun, Sen herkesi kör, âlemi sersem mi sanırsın? En ummadığın senin içyüzünü keşfeder, Sen herkesi kör, halkı sersem mi sanıyorsun? Bir gün gelecek sen de perîşân olacaksın, Ey gonca bu cem’iyyeti her-dem mi sanırsın? Bir gün gelecek sen de perişan olacaksın, Ey gonca bu topluluk hep böyle [yanında] olacak mı sanıyorsun? Nâ-merd olayım çarha eğer minnet edersem, Cevrinle senin ben keder etsem mi sanırsın? Korkak olayım eğer bu çarka (döngüye) minnet edersem, Senin zulmünden kederlendiğimi mi sanıyorsun? Allah’a tevekkül edenin yâveri Hak’dır, Nâ-şâd gönül bir gün olur şâd olacakdır. Allah'a güvenenin yardımcısı Allah'tır, Hüzünlü olan gönül bir gün gelecek bahtiyâr (mutlu) olacaktır.

Ziya Paşa
( 1825 - 1880 )

Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi II, S. 19-20, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları





ŞİİR PARKI